Zaburzenia lękowe – charakterystyka problemu
Zaburzenia lękowe są jednymi z najczęściej diagnozowanych problemów psychicznych, które charakteryzują się nadmiernym, przewlekłym odczuwaniem niepokoju oraz napięcia. Choć lęk sam w sobie jest naturalnym stanem emocjonalnym, pomagającym reagować ludziom na niebezpieczeństwo, w przypadku zaburzeń staje się on przesadny i uciążliwy, znacząco ograniczając komfort życia. Problemy te dotykają zarówno dorosłych, jak i dzieci, prowadząc do izolacji społecznej oraz trudności w codziennym funkcjonowaniu. Statystyki pokazują, że nawet co piąta osoba doświadczy tych zaburzeń na przestrzeni swojego życia, dlatego tak ważne jest, by wiedzieć, jak rozpoznać ich objawy, zrozumieć przyczyny oraz wiedzieć, gdzie szukać wówczas pomocy.
Objawy zaburzeń lękowych – jak je rozpoznać?
Objawy zaburzeń lękowych są bardzo zróżnicowane i mogą obejmować zarówno sferę psychiczną, jak i fizyczną. Do najczęściej występujących symptomów należą:
- ciągłe zmartwienie, nerwowość oraz trudności w uspokajaniu się,
- stałe napięcie mięśniowe, drżenie,
- problemy ze snem, bezsenność, koszmary senne,
- kołatanie serca, przyspieszony oddech, uczucie duszności,
- bóle głowy, zawroty głowy, bóle brzucha, nudności,
- nadmierna potliwość,
- unikanie sytuacji społecznych oraz miejsc, które mogą wywołać lub nasilić lęk.
Każdy typ zaburzenia lękowego posiada specyficzne objawy – przykładowo fobia społeczna wiąże się ze strachem przed oceną innych osób, natomiast zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne objawiają się natrętnymi myślami oraz powtarzalnymi, kompulsywnymi zachowaniami.
Jakie są przyczyny zaburzeń lękowych?
Analizując przyczyny zaburzeń lękowych, eksperci wskazują na ich wielowymiarowy charakter. Obejmują one aspekty biologiczne, psychologiczne oraz społeczne. Wśród głównych czynników ryzyka wymienia się:
- predyspozycje genetyczne oraz rodzinne obciążenia,
- dysfunkcje neuroprzekaźników w mózgu (serotonina, noradrenalina),
- traumatyczne lub stresujące wydarzenia życiowe, takie jak śmierć bliskiej osoby, rozwód, utrata pracy czy wypadek,
- przewlekłe problemy zdrowotne,
- cechy osobowościowe, w tym perfekcjonizm, skłonność do zamartwiania się oraz niska samoocena.
Kobiety doświadczają zaburzeń lękowych częściej niż mężczyźni, co związane jest z różnicami biologicznymi oraz specyfiką psychologiczną płci. W grupie szczególnie narażonej znajdują się także to także osoby po przeżyciu traum oraz osoby młode, które dopiero kształtują swoją tożsamość i radzą sobie z dużymi oczekiwaniami społecznymi.
Metody leczenia zaburzeń lękowych i ich skuteczność
Wśród najskuteczniejszych metod leczenia zaburzeń lękowych wyróżnia się psychoterapię oraz farmakoterapię, często stosowane w sposób łączony. Psychoterapia psychodynamiczna pozwala rozpoznać przyczyny pojawiających się zaburzeń lękowy i wypracować sposób reagowania, który ułatwi kontakty z ludźmi i codzienne funkcjonowanie. Dedykowana jest w szczególności tym osobom, które, mimo stosowania farmakoterapii, borykają się z objawami lękowymi przez kilka lat lub dłużej. Ważnym elementem uzupełniającym leczenie jest stosowanie technik relaksacyjnych, ćwiczeń oddechowych oraz utrzymywanie regularnej aktywności fizycznej.
Farmakoterapia polega głównie na stosowaniu leków przeciwdepresyjnych, które pomagają w regulacji poziomu neuroprzekaźników w mózgu oraz zmniejszają objawy lękowe. Benzodiazepiny mogą być używane w krótkoterminowym leczeniu, jednak ich stosowanie wymaga szczególnej ostrożności ze względu na ryzyko uzależnienia oraz działania niepożądane.
Kluczowe w terapii zaburzeń lękowych jest indywidualne podejście oraz stałe wsparcie specjalisty, który dostosowuje metody leczenia do potrzeb konkretnego pacjenta. Właśnie na takie podejście mogą liczyć pacjenci naszego ośrodka psychoterapii. Nasz zespół specjalistów zapewnia indywidualne podejście oraz stałe wsparcie psychologiczne, dostosowane do potrzeb każdego pacjenta.
Kiedy warto skorzystać z pomocy specjalisty?
Nieleczone zaburzenia lękowe mogą prowadzić do rozwoju innych poważnych schorzeń psychicznych, takich jak depresja oraz do znacznego obniżenia jakości życia. Wczesne zgłoszenie się po pomoc specjalisty pozwala uniknąć wielu poważnych konsekwencji zdrowotnych. Jeżeli zauważasz u siebie lub u osoby bliskiej objawy wskazujące na zaburzenia lękowe, nie zwlekaj – odpowiednia terapia może przywrócić Ci równowagę psychiczną i poprawić jakość Twojego codziennego życia.
Ośrodek psychoterapii Gdański Psycholog zapewnia profesjonalną i kompleksową pomoc psychologiczną i psychoterapeutyczną, dostosowaną do indywidualnych potrzeb pacjenta. Nasi specjaliści dysponują wieloletnim doświadczeniem w pracy z osobami zmagającymi się z problemami psychicznymi, dzięki czemu są w stanie dopasować odpowiednie metody leczenia zaburzeń lękowych, niezależnie od przyczyn ich pojawienia się.
Źródła naukowe:
- American Psychiatric Association (2022). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed., text rev.). American Psychiatric Association.
- Bandelow, B., Michaelis, S., & Wedekind, D. (2022). Treatment of anxiety disorders. Dialogues in Clinical Neuroscience, 24(2), 201–216. https://doi.org/10.31887/DCNS.2022.24.2/bbandelow
- National Institute of Mental Health [NIMH] (2022). Anxiety disorders (NIH Publication No. 22-MH-8072). U.S. Department of Health and Human Services.
- World Health Organization [WHO] (2022). Depression and other common mental disorders: Global health estimates. World Health Organization.